Что такое чудеса и когда они происходят – рассказывают малыши
Каб быў чараўніком
Міндаўгас Штура, 7 гадоў, аг. Рымдюны:
– Калі б я пераўтварыўся ў чараўніка, начараваў бы сабе тэлефон, навушнікі, планшэт; зрабіў бы, каб усе дзверы самі адчыняліся – у вялікіх магазінах і кафэ такія бачыў… (Задумваецца.) Навучыўся б хутка перамяшчацца ў прасторы – тады маме не трэба было б за пакупкамі ісці далёка ў магазін, я хуценька збегаў і прынёс. Тады зрабіўся б падобным да Флэша – гэта супергерой такі са звышмагчымасцямі!
Кіраваў бы часам – спыняў яго, каб людзі, напрыклад, не рабіліся старэнькімі і нямоглымі. А яшчэ ахоўваў бы нашу краіну ад ворагаў, каб вайны не было.
Чарадзеям для ўсялякіх цудаў не абавязкова мець нейкія асаблівыя рэчы, да прыкладу, чароўную палачку. Ім дастаткова толькі падумаць – і ўсё здзейсніцца. Нават Дзед Мароз гэтым спосабам карыстаецца, калі свой мех збірае: стукне посахам – і патрэбныя падарункі там з’явяцца.
Цуд – гэта сюрпрыз
– Цуд – гэта сюрпрыз, калі пад ёлкамі з’яўляюцца падарункі. Хтосьці лічыць і пераўвасабленне чараўніцтвам, але яно больш адносіцца да навуковага.
Каб зрабілася чараўніцтва, патрэбны асобыя ўмовы. Да прыкладу, трэба быць гатовым, што яно не здараецца, калі захочаш, а толькі на Каляды ці на Новы год. Гэта па-першае. Па-другое, адбываецца ўсё чароўнае не ў любы час сутак, а ноччу. Для цуда патрэбна халоднае надвор’е, таму што зіма – гэта свята, а свята – гэта і ёсць зіма!
Нават калі будзе дрэнны настрой, цуд з табой здарыцца. А вось калі дрэнна сябе паводзілі, то ніякага сюрпрызу не чакайце! Гэта я ведаю з навагодніх мульцікаў пра Машу і Мядзведзя: сапсаваў Мядзведзь ёлку – і свята не было… (Уздыхае.)
Некаторыя думаюць, што дастаткова марыць пра нешта – і тады яно ў цябе з’явіцца. А я лічу, што абавязкова трэба пісаць ліст Дзеду Марозу, каб бачыў, што дзіця чакае.
Трэба ўмець марыць
Марк Кундзелеў, 6 гадоў, г. Астравец:
– У чараўніцтва трэба верыць – маю на ўвазе Дзеда Мароза. Цуды можна ўбачыць дома – калі пад ёлкай з’яўляюцца падарункі; у зімовым лесе – напрыклад, калі пашанцуе, можна ўбачыць сані Дзеда Мароза. А вось у магазіне чараўніцтва ніколі не адбываецца – там толькі глядзіш і марыш, каб табе што-небудзь купілі… Хаця ў некаторых магазінах стаяць упрыгожаныя ёлачкі – значыць, пад іх Дзед Мароз таксама кладзе падарункі, праўда, браць іх нельга.
Цуд можа адбыцца нават з тым чалавекам, які ў яго не верыць. Думаю, тыя не вераць у чараўніцтва, хто не ўмее марыць альбо доўга-доўга чакаў цуда, а яно не адбылося – і ўсе надзеі скончыліся. І яшчэ прыйшоў у галаву адзін варыянт: з-за таго, што людзі становяцца дарослымі, яны развучваюцца марыць – дарэмна, бо гэта перашкаджае заўважаць незвычайнасці. Канешне ж, з імі ў дзяцінстве бывалі цуды, яны атрымлівалі падарункі, а потым усё гэта спынілася, перастала адбывацца, і дарослыя расчараваліся…
Зіма – казачны час
Даша Махнач, 6 гадоў, г. Астравец:
– Часцей за ўсё чараўніцтва здзяйсняецца ноччу – у свята. Напрыклад, на Новы год, калі атрымліваеш падарункі.
Увогуле ў асноўным цуды можна ўбачыць толькі зімой, бо яна лічыцца часам добрых чараўнікоў. Мне здаецца, цуды адбываюцца таму, што людзі робяць для гэтага асобую абстаноўку: рыхтуючыся да святаў, упрыгожваюць дамы, усміхаюцца, стараюцца парадаваць адзін аднаго, добрыя ўчынкі робяць – і тады да іх завітваюць чараўнікі, каб пацешыць сваімі падарункамі.
Добры ўчынак – гэта не незвычайнае і дзівоснае, іх лёгка адрозніць: чараўніцтва робіцца само па сабе і ты не можаш зразумець, як гэта адбываецца.
Здараецца цуд і ў звычайны дзень, напрыклад, нараджаецца дзіцятка: тое, чаго не існавала, раптам узялося – гэта сапраўдная загадка.
Чараўніцтва абавязкова будзе, калі выканаць галоўную ўмову: верыць у яго і моцна жадаць.
Чарадзеямі могуць быць і людзі
Віка Скарульская, 6 гадоў, д. Тракелі:
– Не толькі казачныя героі ды Дзед Мароз могуць валодаць чароўнай сілай. Цуды могуць рабіць і звычайныя людзі, нават бабулі. Да прыкладу, святы Мікалай раздае не толькі падарункі, ён, у адрозненне ад Дзеда Мароза, можа прынесці дзіцяці шчасце! Думаю, нават Прэзідэнт можа рабіць цуды. Напрыклад, наш Прэзідэнт падружыў цэлыя народы: ён змог зрабіць так, каб Расія, у якой жыве шмат-шмат людзей, больш, чым у Беларусі, сябравала з намі! Каб я стала кіраваць краінай, таксама сябравала б з іншымі краінамі і ахоўвала народ ад вайны.
Сапраўдныя чараўнікі – гэта дарослыя, якія ўсё ведаюць. А дзеці не могуць ствараць магію, бо не разумеюць, як яна робіцца, таму ім трэба недзе павучыцца. Напрыклад, для пачатку ў школе, каб умець і чытаць, і пісаць. І тады, калі споўніцца 19 гадоў, ты, магчыма, станеш чараўніком.
Галоўнае – паводзіны
Назар Лукша, 6 гадоў, г. Астравец:
– (Летуценна.) О, цуд – гэта нешта такое неверагоднае і радаснае! Я самае шчаслівае дзіця на планеце Зямля, бо са мной розныя чараўніцтвы здараюцца.
Цуд немагчыма пашчупаць, бо гэта недакранальная і нябачная магія, у выніку якой з’яўляюцца сапраўдныя рэчы. Ну напрыклад, калісьці (тады ўсяго 4 гады мне было) на Новы год Дзед Мароз прынёс велізарную скрынку з канструкцыяй (канструктар. – Заўв. аўт.).
Чакаючы чараўніцтва, трэба сябе добра паводзіць, і тады калі не Дзед Мароз, то мама дакладна спраўдзіць жаданую мару.
Магію могуць бачыць нават бабулі і дзядулі. (Паўшэптам.) Я ведаю, пра што яны мараць: памаладзець. Такое чараўніцтва складана зрабіць, але магчыма. Для гэтага трэба знайсці залатую рыбку і загадаць жаданне!