Шлях да прызвання і прызнання Алены Каранкевіч
17:10 / 15.06.2024
…Стаць бухгалтарам Лена не марыла. Ды і хто, скажыце, у ружовым юнацтве марыць усё жыццё сядзець за сталом, падбіваючы балансы? Яна прызнаецца, што ўвогуле ні пра што асабліва не марыла. Бліжэй да выпускнога класа адказ на пытанне «Кім быць?» усё больш схіляўся да педагогікі, калі больш канкрэтна – да Мазырскага педагагічнага інстытута, які быў найбліжэй да дому: сям’я Сацураў жыла тады ў Хойніках.
Ды ўмяшаліся абставіны непераадольнай сілы – аварыя на Чарнобыльскай АЭС. І вырашаючы, куды паступаць дачцэ-выпускніцы, бацькі кіраваліся не столькі будучай прафесіяй, колькі аддаленасцю навучальнай установы ад забруджанай зоны. Выбар выпаў на Мінскі фінансава-эканамічны тэхнікум.
Пасля яго заканчэння – размеркавання тады яшчэ не было – месца працы таксама шукалі па прынцыпе: чым далей – тым лепш. Алена паехала да цёткі ў Юрмалу. Там, у прыгожым латвійскім горадзе на ўзбярэжжы Балтыйскага мора, і пачынала яна сваю працоўную дзейнасць з пасады бухгалтара ў адным з мясцовых санаторыяў.
Хто ведае, як бы склалася яе жыццё, калі б не надышлі незразумелыя, неспакойныя, непрадказальныя 90-я з іх парадам суверэнітэтаў і ўсім, што за гэтым паследавала. А бацькі да таго часу так дарэчы пераехалі ў Астравец. І Алена вярнулася ў Беларусь, дзе ўсё роднае, блізкае, дарагое: мова, прырода, людзі, маміна пяшчота, бацькаў клопат, любоў малодшага брата…
А неўзабаве з’явілася і каханне. З Алегам яны пазнаёміліся выпадкова: яна адзначала ў рэстаране «Беларусь» дзень нараджэння, ён адпачываў там з сябрамі. Прабегла паміж імі іскра – і неўзабаве хлопец пакінуў Вільнюс, дзе да таго працаваў, і стаў астраўчанінам. Праз паўгода Алена змяніла прозвішча на Каранкевіч.
Жыць сталі з бацькамі: займець уласнае жыллё ў той час было практычна немагчыма. Цеснавата было ў трохпакаёўцы двум сем’ям – неўзабаве ў маладых нарадзілася дачушка. Бацькі сталі будаваць дом – вялікі, на дзве сям’і. Да таго часу, калі Андрэй, малодшы брат, ажаніўся, больш-менш абуладкавалі пару пакояў ды кухню і перабраліся.
Няпроста было і з работай у дзевяностыя ў Астраўцы: масавыя скарачэнні, беспрацоўе, нявыплаты зарплат… Вярнуўшыся з Юрмалы, Алена ўладкавалася загадчыкам склада на рынак – было такое структурнае падраздзяленне ў сістэме райспажыўтаварыства. Але калі надышоў час выходзіць з дэкрэтнага адпачынку, яго ўжо не засталося, адпаведна, і яе месца работы. Пасля доўгіх пошукаў даведаліся, што з’явілася вакансія ў бухгалтэрыі раённай бальніцы. Вядома ж, прэтэндэнтаў на яе было нямала. Але тагачасны галоўны ўрач Валянцін Тачоны чамусьці паверыў у маладую бухгалтарку – а, можа, разгледзеў сваім мудрым позіркам у ёй нешта асаблівае, незаўважнае іншым?
Так у 1995 годзе Алена Іванаўна прыйшла ў бухгалтэрыю цэнтральнай раённай бальніцы, каб застацца тут на ўсё жыццё… За гэты час прайшла ўсе ўчасткі работы, спазнала асаблівасці кожнага з іх і, можна сказаць, плавала ў бальнічных фінансах як рыба ў вадзе. І з цягам часу зразумела што выпадкова абраная прафесія стала яе прызваннем.
Тым не менш, калі ў 2014 годзе Валянцін Ігнатавіч прапанаваў ёй пасаду галоўнага бухгалтара, запанікавала: не спраўлюся! Адмаўлялася, плакала, прасілася… Але была ў Тачонага асаблівасць: умеў ён так зрабіць прапанову, што адмовіцца немагчыма.
– Першы год было вельмі, ну проста невыносна цяжка! – успамінае Алена Іванаўна. – Сама толькі ўнікала ў сутнасць работы галоўнага бухгалтара, а яшчэ змянілася разліковая група, на налічэнне зарплаты прыйшлі новыя спецыялісты, якія не ведалі спецыфікі нашай работы. Да таго ж толькі ўстанавілі новую бухгалтарскую праграму, якую трэба было асвойваць. Галава кругам! Месяцы два ці больш дапамагала налічваць зарплату і паралельна выконвала свае абавязкі. А яшчэ юрыста і эканаміста, гэта таксама трэба ведаць і разумець. Плакала, нервавалася, назад прасілася – ды дзе там! Хатнім даставалася. Думала, не вытрымаю… Дапамагло тое, што я прайшла ўсе ступені і ведала работу кожнага з бухгалтараў. Але з цягам часу і дзяўчаты ўсяму навучыліся, і я паабцёрлася. (Смяецца.)
Алена Іванаўна вельмі цэніць свой калектыў – а ў падначаленні ў яе 12 бухгалтараў (раней было яшчэ 4 эканамісты, цяпер яны выдзелены ў асобны аддзел). І калі раптам узнікае жаданне нешта змяніць у жыцці – да прыкладу, работу, то спыняе найперш думка: дзе я знайду такі калектыў, дзе ўсе адзін за аднаго і адзін – за ўсіх? Кожны ведае свой участак, кожны стараецца. А яе справа – каардынаваць, кантраляваць, вывучаць нарматыўную базу і па меры неабходнасці даносіць да людзей новыя патрабаванні.
Хоць гэта не так проста. Гадавы аб’ём фінансавання цэнтральнай раённай клінічнай бальніцы – амаль 35 мільёнаў рублёў, і ўсё, да капеечкі, патрэбна зрасходаваць своечасова і дакладна на тыя мэты, на якія яны прызначаны: харчаванне, медыкаменты, набыццё асноўных сродкаў, зарплату і г.д. І ўсё пракантраляваць, за ўсім прасачыць, бо кожная памылка каштуе вельмі дорага.
– І ўсё ж памылкі здараюцца, – прызнаецца галоўны бухгалтар. – Як бы ні стараўся. Часам справа нават не ў тым, што нечага не ведаеш ці не разумееш, а ў тым, што мы і кантралюючыя органы па-рознаму чытаем нарматыўныя дакументы – вобразна кажучы, у іншых месцах ставім коску ў фразе «караць нельга памілаваць».
Да памылак Алена Іванаўна адносіцца філасофскі: знайшлі, запісалі ў акт, нават калі вымову далі – вельмі добра: цяпер будзем ведаць і больш не дапусцім!
Бальнічны калектыў, не толькі бухгалтарская яго частка, стаў для Алены Каранкевіч настолькі блізкім і родным, што, калі прыйшоў час дачцэ выбіраць прафесію, маці параіла: ідзі ў медыцыну. Крысціна паслухалася, цяпер яна – урач-неанатолаг. Малады спецыяліст вельмі любіць сваю работу, яе паважаюць калегі і цэняць бацькі маленькіх пацыентаў, і гэта дае нагоду Алене Іванаўне ганарыцца дачкой.
…І ўсё ж нядаўна Алена Каранкевіч зноў, як некалі, плакала і прасіла: не трэба! Гэта калі яе кандыдатуру вылучылі на занясенне на раённую Дошку гонару. Сапраўды, у калектыве цэнтральнай раённай клінічнай бальніцы каля тысячы супрацоўнікаў. Чаму ж менавіта галоўны бухгалтар?
Я спытала аб гэтым у галоўнага ўрача Уладзіміра Мажэйкі.
– Па-першае, таму, што Алена Іванаўна заслужыла гэтага сваёй шматгадовай добрасумленнай працай, – адказаў Уладзімір Часлававіч. – Па-другое, у нас не проста калектыў, а каманда, дзе праца кожнага, не толькі ўрача ці медсястры, важная і патрэбная. Калі, скажам, не будуць у час праплачаны ці атрыманы неабходныя інструменты, медыкаменты, абсталяванне, то ўрач не зможа выканаць сваю работу так, як належыць. Мы ўсе працуем на агульную справу, і ў ёй няма людзей галоўных ці другарадных.
…Некалі Валянцін Тачоны, калі «сватаў» Алену Каранкевіч на пасаду галоўнага бухгалтара, напаўжартам казаў: «Згаджайся. А раптам спадабаецца?» Прыкладна тое ж атрымалася і з занясеннем яе партрэта на раённую Дошку гонару. Сёння Алена Іванаўна не крывіць душой: такая адзнака яе працы прыемная.
Асабліва, калі трохгадовы ўнук Гардзей, калі праходзіць ці праязджае міма, паварочвае галоўку ў бок шэрагу партрэтаў лепшых людзей раёна і гаворыць:
– Лена, ты таксама там?
