За што ўдзячна сваёй хваробе Ніна Філіставічэне
09:00 / 15.10.2025
«Якая шчаслівая жанчына!» – напэўна, думае кожны, хто яго чуе. Сапраўды: калі не ведаеш гісторыю яе жыцця, можа падацца, што Ніна Філіставічэне – улюбёнка лёсу, у якой заўжды ўсё ОК, што яна не ведае ні болю, ні страху, ні слёз, ні адчаю, ні здрады…
Сёння і сапраўды – так. Ці амаль так… Але да «сёння» было «ўчора» і «пазаўчора». І там усё гэта яна спазнала напоўніцу. Але нягоды, што выпалі на яе долю, пераканалі Ніну ў тым, што Бог не дае выпрабаванняў не па сілах. А калі крыж становіцца занадта цяжкім, Ён пасылае памочніка, які дапамагае яго несці.
Пра гісторыю свайго жыцця, яго «пазаўчора», «учора» і «сёння», пра тое, як яна змагалася з хваробай і за што ёй удзячна, расказвае сама Ніна Філіставічэне. Проста і шчыра, без утайкі і «пра гэта не пішыце», без пафасу, слёз і істэрык, часам – са смехам, часам – з прыхаваным болем…
Пазаўчора
– Мае бацькі, Леанід і Любоў Жакуны, пераехалі ў Гервяты, калі мне было два гады. Ёсць прыказка: «Дзе нарадзіўся, там і прыгадзіўся». Пра нас – другая: «Куды прыпёрся, там і прыцёрся». (Смяецца).
Выйшла замуж за астравецкага хлопца. Ён па «шабашках» ездзіў, я працавала на месцы.
Жылі не тое, каб добра ці дрэнна, у такіх выпадках звычайна кажуць: «як усе». Адзінае, што мяне насамрэч засмучала: у нас не было дзяцей. Год, два, тры… Сем!
Вырашыла, што трэба нешта рабіць, шукаць прычыну. Паехала ў Мінск у прыватны медыцынскі цэнтр.
На першым жа ўльтрагукавым абследаванні ў мяне выявілі новаўтварэнне ў малочнай залозе. Урач сказала: «Пракансультуйцеся ў анколага, каб выключыць магчымыя праблемы. А потым будзем разбірацца далей».
Напэўна, словы «пракансультуйцеся ў анколага» ў кожнага выклікаюць паніку. Я не была выключэннем. Але жыла надзея, амаль упэўненасць: усё будзе добра! Дрэннага не можа быць таму, што гэта проста немагчыма!
Вынікі біяпсіі падмацавалі надзею: нічога дрэннага аналіз не паказаў. Але пухліна была вялікай і мне настойліва парэкамендавалі яе выдаліць. Ну, раз трэба – выдалім, такой бяды!
Учора
– На аперацыю я ішла ўпершыню ў жыцці і нічога не баялася. Я чалавек пазітыўны, а тут яшчэ нешта ўкалолі. Ляжу, хіхікаю… Анестэзіёлаг – яны звычайна размаўляюць з пацыентамі, пакуль тыя не адключацца – пытае: «Колькі вам гадоў?» «Сёння, 14 кастрычніка, якраз 32 споўнілася», – адказваю. Апошняе, што помню, – яго словы: «З лёсам гуляешся, дзяўчынка». Пазней толькі даведалася, што ў хірургаў шмат прыкмет і забабонаў. Адна з іх – не аперыраваць пацыента ў дзень нараджэння. Мяне неяк праглядзелі…Прыкмета спраўдзілася: вынікі гісталагічнага даследавання паказалі, што пухліна злаякасная. Адзіная добрая навіна, калі яе можна такой лічыць: стадыя – першая. Праз тры тыдні – яшчэ адна аперацыя, на гэты раз – радыкальная мастэктамія з адначасовай рэканструкцыяй малочнай залозы імплантам.
На нейкі час жыццё спынілася. Я нікога не хацела бачыць і чуць, акрамя самых блізкіх. Бацькам сказала: калі хто будзе цікавіцца, можаце гаварыць, што са мной, але папрасіце не тэлефанаваць, нават са словамі падтрымкі. Мне трэба было ўсвядоміць, што адбылося, падумаць, як жыць далей, што рабіць.
Я даволі хутка прыйшла ў сябе. І прыйшла да высновы: рак – гэта ўсяго толькі асаблівы лад жыцця. Я любіла, калі суседкамі па палаце былі жанчыны ва ўзросце – яны мудрыя! Ці можа, мне шанцавала? Адна смяялася: «Падумаеш, бяда – цыцку адрэзалі! Другой больш пяшчоты дастанецца!» А другая, у якой сын-алкаголік, хавала ад яго гарэлку і казала: «Калі не памру, то адзначу 80-годдзе. А як памру, то на пахаванне застанецца».
Калі прыехала на другую аперацыю, то ўрач да мяне маладых пацыентак адпраўляў на «сеансы псіхатэрапіі», казаў, што ім карысна падчапіць ад мяне бацылу аптымізму.
Хоць усё было не так проста. Калі сказалі, што наперадзе 6 сеансаў хіміятэрапіі, гэта было страшней, чым аперацыя. Застацца без валасоў? Але ж я ў школе працую! Як да дзяцей прыйсці? Парык? Вясной і летам хадзіць у шапцы? Нічога, навучылася прыгожа завязваць шалікі і хустачкі…
Наступны шок: у мяне гармоназалежны рак. Урачы настойліва раяць выдаляць яечнікі. Але ж я яшчэ не страціла надзею стаць маці! Вельмі ўдзячна свайму доктару, які зразумеў мяне і падтрымаў: кансіліум прызначыў іншую схему лячэння.
Мне многія дапамагалі ў той складаны перыяд. Найперш, вядома ж, бацькі: яны былі са мной усюды і заўсёды, не шкадавалі ні часу, ні сіл, ні грошай на лячэнне. Мой урач – гэта не толькі залатыя рукі, але і залатое сэрца. Калегі, многія з якіх у свой час вучылі мяне, дырэктар Наталля Іванаўна Мацко, якая была маім НАСТАЎНІКАМ: яны замянялі мяне не толькі падчас бальнічных – заўсёды, калі я не магла працаваць, дапамагалі, падтрымлівалі, давалі мудрыя парады. І калі я вырашыла звольніцца са школы, таксама зразумелі.
Хто застаўся ў боку, дык гэта муж. Хворая жонка аказалася яму непатрэбнай – навошта, калі ёсць іншыя жанчыны, маладыя і здаровыя? Мы разышліся. Я часам думаю: добра, што Бог не даў нам дзяцей, інакш гэта была б сувязь назаўжды. А так у яго сваё жыццё, у мяне – сваё. Не паверыце: я ўжо дрэнна яго памятаю. Як і ўвогуле многія цяжкія моманты з мінулага: напэўна, падсвядомасць спецыяльна выцясняе іх з памяці, каб не траўміраваць.
Сёння
– У мяне ёсць былое жыццё – і цяперашняе.Сённяшні муж – гэта маё першае каханне. Ён прыязджаў з Вільнюса на лета да бабулі ў Мацкі. Я была ў дзясятым класе, калі паміж намі ўпершыню праскочыла іскарка. Патусаваліся – і разбегліся. Дзеці!
Сур’ёзна сталі сустракацца, калі я ўжо студэнткай была. Справа ішла да вяселля, ён ужо нават пярсцёнак купіў, але не паспеў падарыць: пасварыліся. Спытайце, з-за чаго – не адкажу, не помню. Сёння Саша часам гаворыць: «Калі б ты тады не выпендрывалася, мы б ужо дзяцей маглі жаніць!» А я думаю: невядома, як было б… Напэўна, трэба было прайсці праз усе выпрабаванні, каб зразумець, што мы значым адзін для аднаго.
Калі я захварэла, Саша, хоць і працаваў на той час у Германіі, тэлефанаваў, падбадзёрваў, прапаноўваў дапамогу. Калі мы з мужам разышліся, стаў прыязджаць. У 2016 годзе пажаніліся. А праз год у нас нарадзіўся сын, Ілья!
Ён быў такі актыўны, так брыкаўся ў жываце, што ў мяне здарылася спайка кішак. Давялося рабіць аперацыю – заадно і яго, васьмімесячнага, дасталі. Немаўля адправілі ў адну рэанімацыю, мяне – у другую. А муж паміж намі разрываўся. Толькі праз тыдзень я ўпершыню сына ўбачыла. Яго прынеслі – і я ўсю ноч не звяла вачэй: ляжала і глядзела на яго, верыла і не верыла, што гэта маё дзіцятка. А ранкам Саша прыйшоў, адразу зразумеў, што не спала. «Адпачні, – кажа, – цяпер я пасяджу.»
А праз 11 месяцаў у нас нарадзіўся яшчэ адзін сын, Мацвей. Таксама рабілі кесарава сячэнне. У мяне ўсе аперацыі парныя. (Смяецца). Нават калі жоўцевы пухір выдалялі ў Літве, умудрыліся да перытаніту справу давесці. Так што насамрэч спраўдзіліся тыя словы анестэзіёлага: нажартавалася я з лёсам…
Хоць, па вялікім рахунку, я ўдзячна сваёй хваробе. Яна падарыла мне новае жыццё. Паказала, хто сябар, а хто толькі прыкідваецца ім. У кім можна быць упэўненым, як у самім сабе, а на чыю падтрымку разлічваць не варта.
З мужам мы на адной хвалі. З ім я зразумела сэнс слоў: каханне – гэта калі глядзіш не адзін на аднаго, а ў адным накірунку. Мы падобныя да дробязяў, думаем аднолькава, нам падабаюцца адны і тыя ж рэчы. Мы не надакучаем адзін аднаму, наадварот – не хапае часу, каб пабыць разам.
Хлопчыкі нашы амаль дарослыя, ім 7 і 8. Выхоўваюць нас, калі пачынаем гаварыць гучней, чым звычайна, пагражаюць: будзеце сварыцца – пазбавім тэлефонаў! (Смяецца.)
Цяпер я ў рэмісіі. Жыву ў Літве, працую ў польска-рускай школе, выкладаю англійскую мову. Вядома, можна было б уладкавацца і на больш прыбытковую і менш нервовую работу, але я не ўяўляю сябе нікім, акрамя як настаўнікам.
Кожны год абследуюся, каб спаць спакойна. Разумею, што рак – хвароба каварная.
І пры тым жыву – і жыццю радуюся!
Фото из архива героини