Пра дарогу да Бога, пілігрымкі і святкаванне Вялікадня расказвае шматдзетная маці з Астраўца Аляксандра Гамзюк
11:00 / 20.04.2025
Хоць, прызнацца, спачатку планавалі зрабіць перадсвяточны фотанарыс сям’і, але нечаканая хвароба Артура на пару з высокай тэмпературай змяніла планы. Нездарма кажуць: чалавек плануе, а Бог мяркуе… На інтэрв’ю Аляксандра прыйшла з дачушкамі: дзесяцігадовай Палінай, пяцігадовай Кацярынай і гадавалай Ганнай. І мне здаецца, у нас з гераіняй атрымалася шчырая і рознабаковая гутарка, якая вылілася далёка за першапачаткова акрэсленую велікодную тэму…
Пра сябе, блізкіх і веру
– З дзяцінства памятаю, што за прыгатаванне да ўрачыстасці ў нашай сям’і адказвала светлай памяці бабуля Паліна, з якой мы жылі. Што тычыцца велікодных традыцый, то яны, напэўна, такія ж, як і ў кожнай каталіцкай сям’і. У пятніцу абавязкова пасціліся. З маленства запомнілася, як бацька менавіта ў гэты дзень хацеў з’есці чаго-небудзь мяснога, а бабуля не давала. (Усміхаецца.) Дзякуючы ёй хадзілі ў касцёл.Артур нарадзіўся тут, але ўсё жыццё пражыў на Брэстчыне. Мужавы бацькі і сваякі таксама веруючыя людзі – практыкуючыя католікі. Напрыклад, май і кастрычнік – месяцы, калі ў касцёле штодзень праходзяць набажэнствы, а яны дома абавязкова чытаюць літанію, таму што са Знаменкі ў храм дастаткова праблематычна даехаць.
Дарэчы, мужавы дзядуля Яўген у савецкі час па ўласнай ініцыятыве адшукваў мецэнатаў, каб сабраць сродкі на аднаўленне і рэканструкцыю касцёла ў Дамачаве, дзе душпастырства нясуць айцы кармеліты босыя. Калі мы хрысцілі пляменніка Ванечку, майго Артура пазналі ў Гудагаі, таму што ён моцна падобны да дзеда.
Дзякуючы ёй ездзім з сям’ёй на ўрачыстасць Андрэя Баболі ў Градаўшчызну. Цырымоніi, калі дзяўчаты падчас працэсіі пасыпаюць перад святаром кветкі, Паліна называе «свенты-свенты». У маі ўжо будуць півоні, цюльпаны, абавязкова возьмем з сабой пялёсткі, каб мае дзяўчаткі там высцілалі кветкамі дарогу перад найсвяцейшым сакрамэнтам.
І Вялікдзень, і Божае Нараджэнне ў нас былі самымі важнымі святамі. Артур стараецца так спланаваць рабочы графік, каб на святы быць з намі.
Штонядзелю стараемся ўсёй сям’ёй быць на імшы. Як і ў кожнай мамы, у мяне таксама бываюць моманты, калі моцна стамілася, не хапае сіл. Артур мяне падтрымлівае і настойвае, што варта ісці ў храм. У гэтым сэнсе мне падабаецца святарская мудрасць і дальнабачанне нашага пробашча Юзафа. Святар лічыць, што калі не атрымліваецца быць у касцёле з-за хваробы дзіцяці ці па іншай аб’ектыўнай прычыне – гэта не такі ўжо і вялікі грэх.
У нас адна бабуля ў Турцыі, другая – у Брэсце, таму мне няма з кім пакінуць дзяўчынак, калі хтосьці з іх хварэе, каб схадзіць на імшу. У маёй бабулі моцна хворыя ногі, ёй складана хадзіць. Каб не гэта, яна яшчэ б і маіх дзяцей глядзела!
Каця, напрыклад, не можа ўседзець на месцы. Пасля яе паводзінаў, бо часам злуюся, мне трэба ісці спавядацца. (Усміхаецца.)
Да глыбокага ўсведамлення веры я прыйшла ў свядомым узросце. Не ведаю, як і калі гэта адбудзецца з маімі дзяўчынкамі. Тут, як і ў выхаванні, універсальных рэцэптаў няма. З Артурам мы стараемся іх вучыць адносінам, павазе, стасункам праз уласны прыклад.
Пра традыцыі
– Раней была класная традыцыя ў астравецкім касцёле, калі ў Вялікую суботу моладзь збіралася ў касцёле на начное чуванне ля Гроба Хрыста. Не было такога, што людзі змяняюць адзін аднаго, юнакі і дзяўчаты пільна неслі варту ўсю ноч. З сястрой Наталляй па чарзе чыталі малітву. Я прыйшла на гадзінку, а выйшла з касцёла пасля сканчэння ранішняй урачыстай імшы.У касцёле Космы і Даміяна галоўная велікодная імша адбываецца ў 6 гадзін раніцы. У Брэсце, напрыклад, яна пачынаецца ў 9 гадзін вечара, а чытанні прамаўляюць на розных мовах: рускай, беларускай, польскай, італьянскай… А раніцай муж бацькоў вязе на службу ў Дамачава.
Час Вялікага посту і велікодны перыяд унікальны. У гэты час моладзь не толькі спявае песні, ад якіх наварочваюцца слёзы, але і ладзіць пастаноўкі кшталту «Размовы з Богам». У такія моманты прыходзіць усведамленне: без Бога жыць немагчыма!
Пра пілігрымкі
– Пілігрымкі – вельмі важная частка майго жыцця. У першыя паломніцтвы пачала хадзіць з 2005 года. Сапраўдны сэнс веры зразумела дзякуючы такім хрысціянскім падарожжам.Першая пілігрымка была Ашмяны-Тракелі. Не прайшоў і дзень, а я ўжо сказала сабе, што больш ніколі не пайду. (Усміхаецца.) Гэта складана – ісці дзясяткі кіламетраў у спёку. Як правіла, з-за няведання (я не выключэнне!) людзі набываюць новае адзенне і абутак, які праз некалькі гадзін хады пачынае моцна націраць ногі. Прыгадаўся радочак з рэлігійнай песні: «Абуўшы свае старыя сандалі»… У мяне рэальна ёсць такія сандалі, шытыя-перашытыя, але найлепшага абутку для пілігрымак яшчэ не знайшла.
Паліну ўпершыню ў пілігрымку ўзяла, калі ёй было 8 месяцаў. Канешне, пешшу мы прайшлі не ўсю дарогу, а толькі першы і апошні дні. Уявіце, на руках яе нёс апостальскі нуцый Клаўдыё Гуджэроцці! Падчас пілігрымкі ўсе настолькі родныя і роўныя, што цалкам сціраюцца статусы, становіцца другасным і неістотным, хто ты – папскі пасланнік ці звычайная верніца, якая яшчэ ўчора сто разоў пашкадавала, што выправілася ў гэты шлях… (Усміхаецца.)
Многія здзіўляліся, як я адважылася ісці ў такую дарогу з дзіцям. Я не бачу ніякіх складанасцей – многія ж мамы гуляюць з каляскай па горадзе, а я ішла і мне дапамагалі іншыя вернікі. У Паліны нават была адмысловая майка з надпісам «Лепшая дзяўчынка гэтай пілігрымкі!». (Усміхаецца.)
Ледзь не штогод з сяброўкай, якая прыязджае з Масквы, пешшу хадзілі на ўрачыстасць у Гудагай.
Сёлета, калі атрымаецца, плануем наведаць санктуарый Маці Божай, якую называюць каралевай Палесся, у Лагішыне. Была там двойчы, і зноў хочацца трапіць у гэтае святое месца.
Складана словамі апісаць тое, што мне давалі пілігрымкі. Гэты досвед трэба перажыць і адчуць. Па-першае, я атрымала духоўную раўнавагу, праблемы, якія здаваліся невырашальнымі, вырашаліся.
Запомнілася апошняя пілігрымка, у якой была з вернікамі з Нарачы. Ідзеш, ідзеш, а потым раптоўна перад вачыма будслаўскі касцёл – ад гэтай карціны ў мяне перахапіла дух. Хочацца, каб у святых месцах Беларусі пабывалі і дачушкі. Мару, што, калі яны падрастуць, мы ўсе разам абавязкова сходзім у пілігрымку.
Пра святкаванне
– Звычайна адно са святаў – Божае Нараджэнне ці Вялікдзень – мы праводзім дома, а на іншую ўрачыстасць едзем на Брэстчыну.Сёлета будзем у Астраўцы. На яйка абавязкова запросім прабабулю. З дзяўчаткамі, магчыма, вывучым, кароценькія вершы, каб яны маглі схадзіць у жакі да суседзяў.
– А я буду фарбаваць яйкі ў колеры вясёлкі: чырвоны, аранжавы, жоўты, зялёны, блакітны, сіні, фіялетавы, – летуценна сказала Каця. – А яшчэ будзем булачкі рабіць!
Пра словы Хрысту
– Што скажу Езусу ў гэты светлы дзень? Ведаеце, я даўно нічога не прашу ў Бога ні ў пілігрымках, ні падчас імшы. Я бязмежна яму ўдзячна за тое, што ў мяне ўсё ёсць: муж, пра якога можна толькі марыць, і цудоўныя дачушкі, любячыя родзічы і сябры; што магу працаваць і набываць тое, што хочацца; што можна хадзіць у храм і ездзіць адпачываць… Больш нічога не трэба, калі ў сэрцы ёсць вера, а ў жыцці – Бог і любоў.Фота з архіва сям’і Гамзюк.