Планы намечаны. Справа – за выкананнем
14:14 / 30.03.2010
Мы ўжо паведамлялі, што традыцыйную абарону мерапрыемстваў, якія павінны забяспечыць выкананне прынятых на гэты год прагнозных паказчыкаў, сёлета вырашана было раздзяліць на дзве часткі. Напачатку года абласная камісія пад кіраўніцтвам намесніка старшыні аблвыканкама Ю.В. Масквічова даволі падрабязна цікавілася, як у гэтым годзе плануюць развівацца і выконваць прагнозныя паказчыкі прамысловыя прадпрыемствы і будаўнічыя арганізацыі, сацыяльная сфера нашага раёна. На мінулым тыдні такую ж справаздачу трымалі працаўнікі сельскай гаспадаркі. Абласная камісія, якая прыехала ацаніць распрацаваныя мерапрыемствы, была іншай, але ўзначальваў яе ўсё той жа Юрый Віктаравіч Масквічоў.Напачатку з падрабязным аналізам спраў мінулага года і перспектыў развіцця сельскай гаспадаркі раёна ў гэтым годзе перад прысутнымі выступіў начальнік упраўлення сельскай гаспадаркі і харчавання райвыканкама Віктар Аляксандравіч Славінскі. Пачаў ён з канстатацыі не самага прыемнага факта: хоць у мінулым годзе вытворчасць валавой прадукцыі сельскай гаспадаркі ў супастаўных цэнах склала 95 мільярдаў рублёў і павялічылася ў параўнанні з папярэднім годам на 3,8 працэнта, аднак ніводная гаспадарка і раён у цэлым не выканалі прагнозны паказчык яе росту ў 110,7 працэнта. Аднак Віктар Аляксандравіч зазначыў, што дасягнуты ўзровень вытворчасці дазваляе павялічыць у гэтым годзе валавую вытворчасць да ўзроўню мінулага года на 10,5 працэнта.
За кошт чаго – пра тое гаварыў начальнік упраўлення ў сваім выступленні. У 2010 годзе ставіцца задача атрымаць валавы збор збожжавых культур не менш 87 тысяч тон у бункернай вазе пры ўраджайнасці 48 цэнтнераў з гектара, рапсу – 4400 тон пры ўраджайнасці 24 цэнтнеры, льновалакна 160 тон пры ўраджайнасці 9,4, бульбы – 4000 тон пры ўраджайнасці 250, цукровых буракоў – 30 тысяч тон пры ўраджайнасці 425 цэнтнераў з гектара.
Для стварэння асновы пад будучы ўраджай плануецца ўнесці ў глебу не менш як 422 тысячы тон арганічных угнаенняў – па 12,5 тоны на гектар ворыва (у 2009 годзе было ўнесена 10,2 тоны на гектар). Ужо сёння ёсць 4387 тон мінеральных тукаў у дзеючым рэчыве, ці 48 працэнтаў да патрэбы. З улікам паступленняў з абласнога і рэспубліканскіх бюджэтаў, а таксама за ўласныя сродкі гаспадарак плануецца поўнасцю забяспечыць патрэбу ў азотных угнаеннях, фосфарных набыць 89 працэнтаў да патрэбнага, а калійных – 105 працэнтаў.
У структуры пасяўных плошчаў збожжавыя і зернебабовыя культуры займаюць 53,1 працэнта ворыва, крыжакветкавыя — 5,5, лён і бульба – па 0,5, цукровыя буракі – 2,1 працэнта. Праведзена канцэнтрацыя пасеваў цукровых буракоў і лёну ў спецыялізаваных гаспадарках. «Цукровікі» ў гэтым годзе будуць вырошчваць тры гаспадаркі – СВК “Гервяты”, “Міхалішкі” і “Гудагай”, лён – дзве: СВК “Трокенікі” і саўгас “Падольскі”.
Павелічэнне ўраджайнасці збожжавых культур будзе забяспечана абавязковым прымяненнем інтэнсіўных тэхналогій вырошчвання з інтэграванай сістэмай аховы раслін.
Пэўная работа праведзена яшчэ з восені. Пасеяна азімых 9276 гектараў, у тым ліку трыцікале займае 4195 гектараў, пшаніца – 2896, жыта – 2186 гектараў. Азімыя пасеяны насеннем не ніжэй І рэпрадукцыі. План яравой сяўбы — 15684 гектары, з іх збожжавыя і зернебабовыя зоймуць 8949 гектараў.
Адной з важнейшых задач у раслінаводстве на 2010 і наступныя гады застаецца павелічэнне вытворчасці высакаякасных кармоў, якія ў поўным асартыменце задавальнялі б патрэбы жывёлагадоўлі. Прагназуецца атрымаць у гэтым годзе ўсіх відаў кармоў, уключаючы летнія зялёныя, не менш 52,8 цэнтнера кармавых адзінак на ўмоўную галаву. На зімова-стойлавы перыяд – па 27,3 цэнтнера, у тым ліку травяністых – 21 цэнтнер. Асноўнай задачай пры гэтым павінна стаць перазалужэнне лугавых угоддзяў, пераход на аднагадовае выкарыстанне канюшыны і двухгадовае – бабова-злакавых травасумесей, што дазволіць павысіць прадуктыўнасць траў на 25-30 працэнтаў і вырашыць праблему папярэднікаў. У гэтым годзе плануецца правесці падсеў шматгадовых траў на 2518 гектарах, з іх бабовых – на 2048 гектарах, у тым ліку люцэрны – на 450 гектарах. Перазалужэнне плануецца зрабіць на плошчы 2150 гектараў, з іх падсеў травасумесямі для стварэння пашы інтэнсіўнага тыпу – на 500 гектарах. Сёння ў гаспадарках ужо ёсць 1628 гектараў такіх паш, а патрэбна мець 2500 гектараў.
Для выканання пастаўленых задач у раслінаводстве ёсць неабходны парк тэхнікі: 398 трактароў, у тым ліку 9 – “Джон Дзір”, 6 – “Беларус 3022”. Практычна ўся яна адрамантавана. Для правядзення работ у аптымальныя тэрміны гаспадаркі раёна плануюць набыць у гэтым годзе яшчэ 8 трактароў “Беларус 3022” са спецыяльнымі пасяўнымі агрэгатамі і плугамі, чатыры збожжаўборачныя камбайны КЗС 1218, 8 прэс-падборшчыкаў, 9 касілак і іншыя сельскагаспадарчыя машыны. Перспектыўным накірункам ў агратэхніцы з’яўляецца выкарыстанне камбінаваных глебаапрацоўчых пасяўных агрэгатаў, якія выконваюць за адзін праход усе аперацыі перадпасяўной апрацоўкі і дазваляюць значна знізіць сабекошт прадукцыі. У 2008 годзе імі было засеяна 8217 гектараў, у мінулым годзе – 8862 гектары. Сёлета плануецца не менш 80 працэнтаў збожжавых пасеяць такімі агрэгатамі, што дазволіць зэканоміць на сяўбе да 40 тон дызельнага паліва.
Жывёлагадоўля з’яўляецца асноўнай таварнай галіной сельскагаспадарчай вытворчасці – удзельная вага жывёлагадоўчай прадукцыі ў агульнай выручцы ад рэалізацыі займае 80 працэнтаў. У гэтым годзе плануецца прадоўжыць работу па павелічэнню колькасці пагалоўя як буйной рагатай жывёлы, так і свіней. Валавую вытворчасць малака ў 2010 годзе плануецца давесці да 40,8 тысячы тон, надой малака ад каровы – да 5420 кілаграмаў, атрымаць валавыя прывагі буйной рагатай жывёлы 5300 тон, свіней – 2330 тон, 700 грамаў сярэднясутачных прываг буйной рагатай жывёлы і 605 – свіней. Запланаваны ўзровень вытворчасці прадукцыі жывёлагадоўлі дазволіць выканаць неабходную пастаўку сыравіны на перапрацоўчыя прадпрыемствы і ўмацаваць фінансавае становішча сельгаспрадпрыемстваў.
Прынятыя мерапрыемствы будуць выконвацца за кошт перааснашчэння існуючых памяшканняў, будаўніцтва новых комплексаў з прымяненнем навейшых тэхналогій утрымання і кармлення жывёлы. У раёне будуецца чатыры такія малочна-таварныя комплексы: у саўгасе “Падольскі” — ферма “Рытань”, у СВК “Гудагай” — “Германішкі”, СВК “Гервяты” — “Рымдзюны”, СВК імя Гашкевіча — “Малі”, дзе будзе ўтрымлівацца 38 працэнтаў дойнага статку – гэта дазволіць значна палепшыць умовы ўтрымання кароў, скараціць затраты ручной працы і знізіць сабекошт прадукцыі.
Тэхналогія кармлення жывёлы на выгульных пляцоўках з кармавымі сталамі дзейнічае на 60 працэнтах малочна-таварных ферм, на 24 працэнтах ферм па адкорму буйной рагатай жывёлы і 64 працэнтах ферм па вырошчванню цялушак узнаўлення. Палавіна ферм па адкорму і вырошчванню буйной рагатай жывёлы старэй 6 месяцаў пераведзена на аднатыпнае круглагадавое кармленне. У трох чвэрцях ферм гной выдаляецца бульдозерамі. На малочна-таварных фермах зманціраваны 24 халадзільныя ўстаноўкі апошніх мадэляў. На 117 малочнатаварных фермах (38 працэнтаў ад агульнай колькасці з утрыманнем 49 працэнтаў дойнага статка) прыгатаванне і раздача кармоў вядзецца кормараздатчыкамі-змешвальнікамі.
Для выканання прынятай праграмы неабходна прадоўжыць работу па ўдасканаленню прадуктыўнасці дойнага статка, паляпшэнню селекцыйна-племянной каштоўнасці жывёлы, павышэнню генетычнага патэнцыялу статка.
Значнае месца ў структуры вытворчасці мяса займае свінаводства, удзельная вага якога складае 30 працэнтаў. Палепшыць работу ў свінагадоўлі павінны перш за ўсё дробнатаварныя гаспадаркі, павялічваючы колькасць пагалоўя і павышаючы сярэднясутачныя прывагі – гэта тычыцца СВК “Міхалішкі”, “Гервяты”, “Трокенікі”, “Страча”.
У мінулым годзе выручка ад рэалізацыі прадукцыі ўзрасла на 14,5 працэнта і склала 74,4 мільярда рублёў. Атрымана 8,9 мільярда рублёў прыбытку пры ўзроўні рэнтабельнасці па раёну 12,5 працэнта. Рэнтабельнай стала вытворчасць збожжа – 10,8 працэнта, цукровых буракоў – 20,1, рапсу – 25,7, льнотрасты – 1,1, малака – 10,8, свініны – 8,4, бульбы – 28,4 працэнта.
Істотна павысіліся якасныя паказчыкі рэалізуемай прадукцыі. Сярэдні працэнт тлушчу ў малацэ склаў 4,09 працэнта супраць 3,94 у мінулым годзе. Гатункам “экстра” прададзена 55 тон малака – 1,1 працэнта агульнай колькасці, вышэйшым гатункам – 83 працэнта, што на 26,6 больш узроўню папярэдняга года. СВК “Варняны” ўсё малако рэалізоўваў толькі вышэйшым гатункам пры сярэднім працэнце тлушчу 4,13, СВК “Гервяты” прадаў 5,2 працэнта малака гатункам “экстра” і 90,5 працэнта – вышэйшым. Палепшылася і якасць рэалізоўваемай ялавічыны. Зменшаны затраты працы на вытворчасць прадукцыі жывёлагадоўлі; малака – на 12 працэнтаў, прываг буйной рагатай жывёлы – на 10, свіней – на 8 працэнтаў.
У бягучым годзе плануецца атрымаць ад рэалізацыі прадукцыі сельскай гаспадаркі 86,5 мільёна рублёў выручкі – гэта перавысіць узровень 2009 года на 16 працэнтаў. Рост грашовай выручкі будзе абумоўлены як ростам аб’ёмных паказчыкаў, так і павышэннем якасці рэалізуемай прадукцыі. Выкананне ўсіх гэтых мерапрыемстваў дазволіць атрымаць 11 мільярдаў рублёў прыбытку пры ўзроўні рэнтабельнасці 16,5 працэнта.
Віктар Аляксандравіч у сваім дакладзе падрабязна прааналізаваў таксама ход будаўніцтва розных аб’ектаў у гаспадарках раёна, работу з кадрамі, стан аховы працы і іншыя пытанні, якія тычацца дзейнасці сельскагаспдарчай галіны.
На нарадзе былі заслуханы выступленні некаторых кіраўнікоў гаспадарак – і не таму, што справы там ідуць горш, чым у астатніх. СВК “Гервяты”, “Варняны”, “Міхалішкі”, як і ўсе іншыя гаспадаркі раёна, летась не выканалі прагнозныя паказчыкі па росту вытворчасці валавой прадукцыі, але ўклад іх у скарбонку раённых паказчыкаў найбольшы – таму і недабраная імі прадукцыя стала ільвінай доляй у агульных паказчыках. А.У. Янчэўскі, У.Э. Рук і А.І. Чаплінскі з трыбуны тлумачылі, як і чаму адбыўся недабор прадукцыі ў мінулым годзе, якія мерапрыемствы плануецца рэалізаваць, каб іх не было сёлета, уздымалі праблемы, што існуюць у дзейнасці кааператываў. У СВК “Гервяты”, гэта, да прыкладу, камплектаванне комплекса па адкорму буйной рагатай жывёлы маладняком – запоўніць яго толькі сіламі свайго раёна праблематычна, а набыць маладняк за яго межамі – яшчэ больш. Уладзіслаў Эдвардавіч Рук тлумачыў прычыну рэзкага зніжэння прываг на свінакомплексе ў пешыя месяцы гэтага года – сярод жывёлы ўзнікла інфекцыя, разабрацца з якой дапамагалі вучоныя са сталіцы. Цяпер справы на свінакомплексе наладжваюцца.
Шэраг пытанняў паставіў перад кіраўнікамі гаспадарак і абласной камісіяй старшыня райвыканкама А.Д. Кавалька. Рост валавой вытворчасці ён назваў галоўнай задачай, бо гэта — абаротныя сродкі гаспадарак на тыя ж угнаенні, паліва, зарплату, якая павінна быць дастойнай – калі думаць пра тое, каб утрымаць у сельгаскааператывах лепшых працаўнікоў. А таму як мага менш прадукцыі раслінаводства трэба прадаваць у чыстым выглядзе – асноўная маса яе павінна быць прапушчана цераз жывёлагадоўчыя фермы і прынесці дадатковы даход. У чарговы раз старшыня райвыканкама паставіў задачу канцэнтрацыі жывёлы на буйных комплексах – як мяснога, так і малочнага накірунку. Гэта ж тычыцца і свінаферм – дробнатаварныя толькі тады маюць права на жыццё, калі там адладжана тэхналогія і атрымліваюць прывагі на ўзроўні 500-600 грамаў. У будаўніцтве гаспадаркі павінны па магчымасці адходзіць ад вельмі дарагіх паслуг падрадчыкаў, а пэўную частку работ выконваць гаспадарчым спосабам — гэта дазволіць істотна зменшыць кошт узводзімых аб’ектаў, і як вынік – іх далейшую акупаемасць. А.Д. Кавалька паставіў перад гаспадаркамі задачу як мага больш прадукцыі прадаваць з высокімі якаснымі паказчыкамі – бо гэта дадатковая крыніца даходаў. І адначасова ўзняў перад абласной камісіяй праблему рэалізацыі малака ад хворых кароў. Сёння яго нельга здаваць на перапрацоўчыя прадпрыемствы – але каровы хварэць не перастануць і не перастануць і іх лячыць. Расходаваць усё малако ад пралечанай жывёлы на ўнутрыгаспадарчыя патрэбы нерэальна, таму трэба прадугледзець магчымасць рэалізацыі яго, хай па значна ніжэйшай цане, для далейшай перапрацоўкі.
Абласная камісія таксама паставіла перад кіраўнікамі і спецыялістамі сельскагаспадарчай галіны нямала пытанняў, часта даволі нязручных і спрэчных. І ўсё ж пасля дакладаў, выступленняў, дыскусій і спрэчак распрацаваныя раёнам мерапрыемствы па павелічэнню вытворчасці прадукцыі сельскай гаспадаркі і выкананню прагнозных паказчыкаў вырашана было прыняць. Цяпер засталося працаваць над іх выкананнем. Для гэтага ёсць усе ўмовы, і калі нашым аграрнікам крышку дапаможа Усявышні, то намечаныя планы абавязкова будуць выкананы.
Ніна АЛЯКСЕЕВА.
